Hà Nội, ngày 10/10/2025 – Nhân Ngày Chuyển đổi số quốc gia, Việt Nam một lần nữa khẳng định quyết tâm đưa công nghệ vào phục vụ đời sống nhân dân, với chủ đề năm 2025: “Chuyển đổi số: Nhanh hơn, hiệu quả hơn, gần dân hơn”. Trong kỷ nguyên số, dữ liệu không chỉ là công cụ quản lý, mà đã trở thành linh hồn của chuyển đổi số – nền tảng cho mọi quyết sách, mọi sáng tạo và mọi bước tiến hướng tới một quốc gia thông minh, phát triển bền vững.
Với chủ đề xuyên suốt “Chuyển đổi số: Nhanh hơn, hiệu quả hơn, gần dân hơn”, năm 2025 đánh dấu năm thứ tư Ngày Chuyển đổi số quốc gia (10/10) được tổ chức trên phạm vi cả nước.
Không chỉ là một sự kiện thường niên, ngày này đang trở thành biểu tượng của tinh thần đổi mới tư duy, khơi dậy sức sáng tạo và lan tỏa khát vọng chuyển đổi số đến từng người dân, từng doanh nghiệp, từng cộng đồng - nơi công nghệ trở thành công cụ phục vụ con người, chứ không thay thế con người.
Trong bức tranh toàn cảnh ấy, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị nổi lên như một dấu mốc chiến lược. Văn kiện này khẳng định ba trụ cột không thể tách rời - khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - chính là đòn bẩy để Việt Nam bứt phá, rút ngắn khoảng cách phát triển và tiến nhanh trên con đường hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên số.
Sự ra đời của Nghị quyết 57 thổi luồng sinh khí mới vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia, mở đường cho Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương triển khai hàng loạt chương trình hành động cụ thể.
Từ đó, hạ tầng số - “xương sống” của nền kinh tế số - được ưu tiên đầu tư mạnh mẽ, giúp chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu, mà là hành động cụ thể, mang lại những kết quả ngày càng rõ nét.
Song hành với đó, Bộ Công an đang chủ trì dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về danh mục 12 cơ sở dữ liệu quốc gia - bước đi được xem như “bản đồ gen” của quốc gia số. Mục tiêu là xây dựng hạ tầng dữ liệu thống nhất, đồng bộ và xuyên suốt, phục vụ cho Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Danh mục này không chỉ giúp tránh trùng lặp, tăng khả năng kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các bộ, ngành, mà còn bảo đảm tính toàn vẹn, an toàn và khai thác hiệu quả nguồn dữ liệu quốc gia. Đây chính là nền tảng quan trọng để hiện đại hóa quản trị nhà nước, tinh giản thủ tục hành chính và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội dựa trên dữ liệu - đưa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành quốc gia số thực chất, toàn diện và vì con người.
Mọi cuộc cách mạng đều bắt đầu bằng Dữ liệu
Từ hơi nước, đến điện, rồi máy tính - mỗi cuộc cách mạng công nghiệp đều có “nhiên liệu” riêng. Ở thế kỷ 21, dữ liệu chính là năng lượng của thời đại số. Không có dữ liệu, phần mềm chỉ là lớp vỏ rỗng; trí tuệ nhân tạo chỉ là công cụ mù lòa; và mọi chính sách chỉ còn là phán đoán cảm tính. Nhưng dữ liệu không chỉ là con số. Đó là hành vi, là cảm xúc, là tấm gương phản chiếu trung thực nhất của đời sống số. Chuyển đổi số là quá trình chuyển từ cảm tính sang minh chứng, từ kinh nghiệm sang dữ liệu.
Dữ liệu từ “vàng thô” đến “năng lượng trí tuệ”
Các cơ quan, doanh nghiệp ngày nay đều có dữ liệu. Nhưng giá trị thực chỉ xuất hiện khi dữ liệu được khai thác, phân tích và kết nối thông minh. Một cơ quan hành chính có thể số hóa hàng triệu hồ sơ, nhưng nếu hệ thống không liên thông, không cập nhật theo thời gian thực, thì đó vẫn chỉ là “đổi vỏ mà chưa đổi ruột”. Ngược lại, khi dữ liệu được sử dụng đúng cách, mọi quyết định đều dựa trên thực tiễn sống động:
- Chính quyền dự báo sớm dịch bệnh, thiên tai.
- Doanh nghiệp nắm bắt xu hướng tiêu dùng.
- Người dân được phục vụ nhanh hơn, tiện hơn, minh bạch hơn.
Dữ liệu tốt là năng lượng trí tuệ, biến điều bất định thành dự đoán, biến thông tin thành hành động.
Niềm tin – điều kiện tiên quyết của dữ liệu số
Không có niềm tin, chuyển đổi số không thể đi xa.
Người dân chỉ sẵn sàng chia sẻ dữ liệu khi họ tin rằng dữ liệu ấy được bảo vệ và sử dụng vì lợi ích chung. Doanh nghiệp chỉ đồng hành cùng Chính phủ khi có cơ chế minh bạch, công bằng và rõ ràng.
Vì vậy, văn hóa dữ liệu phải song hành với văn hóa tin cậy.
Ba yếu tố cần được gắn kết chặt chẽ:
- Pháp luật - bảo vệ dữ liệu cá nhân và quyền riêng tư.
- Đạo đức - định hướng sử dụng dữ liệu vì cộng đồng.
- Công nghệ - bảo đảm an toàn, minh bạch và truy vết.
Bảo vệ dữ liệu cá nhân là bảo vệ phẩm giá con người trong thời đại số.
Từ dữ liệu đến quốc gia thông minh
Một Chính phủ số không thể vận hành hiệu quả nếu thiếu “hệ thần kinh dữ liệu” nơi mọi ngành, mọi cấp, mọi lĩnh vực đều được kết nối.
Khi dữ liệu dân cư, y tế, giáo dục, giao thông được liên thông, mỗi chính sách không còn dựa trên báo cáo giấy, mà dựa trên dòng dữ liệu sống phản ánh thực tiễn từng phút, từng giây.
Đó là nền tảng để Việt Nam tiến tới Chính phủ thông minh, ra quyết định nhanh hơn, chính xác hơn và phục vụ người dân tốt hơn. Chính quyền không chỉ quản lý bằng mệnh lệnh, mà phải dẫn dắt bằng dữ liệu.
Dữ liệu là con đường – Con người là mục tiêu
Chuyển đổi số không chỉ là cuộc đua về công nghệ, mà là cuộc cách mạng về nhận thức. Dữ liệu là phương tiện, con người mới là đích đến.
Chỉ khi dữ liệu giúp người dân sống tốt hơn, minh bạch hơn, hạnh phúc hơn - đó mới là chuyển đổi số thực chất. Chúng ta không thể điều khiển sóng dữ liệu, nhưng chúng ta có thể học cách lướt trên nó.
Tương lai sẽ thuộc về những ai hiểu dữ liệu, trân trọng dữ liệu và biến dữ liệu thành hành động - vì một Việt Nam số phát triển nhanh, bền vững và nhân văn.
