[SERIES GÓC NHÌN CHUYÊN GIA] Phát biểu tại Hội nghị triển khai công tác hoạt động các Ban chuyên môn

26/09/2025

Phát biểu của Trưởng/Phó Ban, đại diện Ban tại Hội nghị triển khai công tác hoạt động các Ban chuyên môn, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, 22/9/2025.

 

GS.TS Trương Việt Dũng, Trưởng ban Dữ liệu Y tế - Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, chia sẻ:

“Các bệnh viện của ngành y tế hiện đang lưu giữ một cơ sở dữ liệu lớn với nhiều tỷ bản ghi liên quan đến sức khỏe, chi tiêu y tế của các nhóm dân tộc, địa phương và chuyên khoa khác nhau. Hệ thống này ở từng bệnh viện đã sẵn sàng để liên thông, phân tích trên các phần mềm hiện đại. Hiện nay, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đang quản lý toàn bộ cơ sở dữ liệu này.

Trước khi chia sẻ dữ liệu, việc chuẩn hóa dữ liệu y tế là yếu tố then chốt. Bộ cơ sở dữ liệu hiện nay đã được chuẩn hóa rất tốt. Trong thời gian qua, Ban Dữ liệu Y tế là đơn vị tiên phong, đã xây dựng và tặng Bộ Y tế 25 bộ tiêu chuẩn dữ liệu y tế, đồng thời triển khai nền tảng dữ liệu y tế. Chúng tôi mong muốn hợp tác chặt chẽ với các ban để tiếp tục đề xuất phương án chuẩn hóa, bảo đảm tính thống nhất và khả năng khai thác rộng rãi”.

 

PGS.TS. Trần Quý Tường, Phó Trưởng ban thường trực Ban Dữ liệu Y tế - Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, phát biểu:

"Năm bước quan trọng để phát triển dữ liệu quốc gia gồm:

1.Xây dựng khung kiến trúc;

2.Ban hành tiêu chuẩn kết nối;

3.Hình thành trung tâm dữ liệu quốc gia và ngành;

4.Quy định về thu thập, lưu trữ, khai thác và quản lý;

5.Sản xuất các sản phẩm ứng dụng cụ thể.

Khung Kiến trúc Dữ liệu Quốc gia do Hiệp hội Dữ liệu quốc gia xây dựng là nền tảng đầu tiên và quan trọng cho phát triển hệ sinh thái dữ liệu quốc gia, cần tiếp tục được nghiên cứu chuyên sâu và bảo đảm tính ứng dụng thực tiễn cao.

Ngay sau khi Hiệp hội thành lập, với sự tài trợ của Viện Nghiên cứu Tâm Anh, Ban Dữ liệu Y tế đã hoàn thành và bàn giao cho Bộ Y tế 5 tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về cấu trúc thông điệp dữ liệu y tế (khoảng 1.000 trang A4) để xem xét và trình cấp có thẩm quyền ban hành. Hiện Ban đang tiếp tục triển khai thêm 20 tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, dự kiến quý IV/ 2025 sẽ bàn giao cho Bộ Y tế để hoàn thiện và ban hành.”

 

Bà Nguyễn Thị Dịu, Phó Chủ Tịch Tập Đoàn One Mount, Trưởng ban Dữ liệu Tài nguyên & Môi trường, chia sẻ:

“Ưu tiên lớn nhất của chúng tôi là xây dựng một định chuẩn quốc gia về dữ liệu trong lĩnh vực phụ trách, đồng thời phát triển các ứng dụng có thể triển khai rộng rãi trên toàn quốc cũng như trong từng ngành.

Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là thiếu một hướng dẫn tổng thể đủ rõ ràng để các ban có thể phối hợp nhịp nhàng cùng Hiệp hội trong các dự án trọng điểm. Bên cạnh đó, nhu cầu hợp tác liên ban là rất cấp thiết. Chẳng hạn, dữ liệu bảo hiểm cần gắn kết với dữ liệu y tế để chia sẻ định chuẩn chung, tránh việc mỗi bên xây dựng lại từ đầu và qua đó tạo ra giá trị tổng hợp lớn hơn.

Chúng tôi kỳ vọng Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia sẽ sớm xúc tiến, ban hành quy trình mạch lạc để các thành viên có thể chủ động triển khai. Bởi lẽ, không phải lúc nào cấp quản lý cũng có thể tham gia trực tiếp; chính vì vậy, một hệ thống hướng dẫn rõ ràng sẽ giúp các ban tự tin thúc đẩy công việc một cách hiệu quả.”

 

 

Ông Nguyễn Khánh Toàn, Phó Trưởng ban Dữ liệu Công – Nông nghiệp, Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, chia sẻ:

“Dữ liệu trong lĩnh vực nông nghiệp hiện nay đang phân tán, thiếu cấu trúc và rất khó chuẩn hóa. Vùng giao thoa quan trọng giữa thương nghiệp và nông nghiệp chính là xúc tiến thương mại nông sản - lĩnh vực rất phù hợp để xây dựng kịch bản ứng dụng dữ liệu. Trong xúc tiến thương mại hiện nay, đặc biệt là xúc tiến thương mại xuyên biên giới, các bên kinh doanh đang nói các “ngôn ngữ” khác nhau ; việc chuẩn hóa “ngôn ngữ” xúc tiến thương mại là cần thiết để tiết kiệm nguồn lực xã hội.

Đối với việc chuẩn hóa dữ liệu, Ban Công - Nông đề xuất xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN về dữ liệu xúc tiến thương mại quốc gia, trở thành tài liệu tham chiếu cho các doanh nghiệp và đơn vị phát triển phần mềm sau này.

Đối với công việc cụ thể, một nền tảng xúc tiến thương mại nông nghiệp cần được phát triển theo nguyên lý “làm cuốc xẻng trong cơn sốt vàng”, trong đó tập trung cung cấp công cụ hỗ trợ cho các môi giới đi tìm nguồn hàng cho ngành xuất khẩu nông sản; trên dòng chảy xuất khẩu nông sản đạt 62 tỷ USD năm 2024 và dự kiến 65 tỷ USD năm 2025, việc cung cấp công cụ hỗ trợ tiện dụng cho nhóm môi giới sẽ nhanh chóng hút được dữ liệu giao dịch nông sản; định chuẩn cho dữ liệu liên quan đến khu vực này;

Hệ thống nền tảng được xây dựng dựa trên dữ liệu tích hợp AI để hỗ trợ xử lý dữ liệu theo yêu cầu:

(i) Định danh tin cậy : hồ sơ năng lực doanh nghiệp xnk

(ii) Báo cáo insight của ngành hàng

(ii) Giao dịch & Thị trường:

- công cụ cho nghiệp vụ sourcing

- công cụ cho nghiệp vụ làm hợp đồng

- lưu vết giao dịch

(iv)Dịch vụ hỗ trợ

- tối ưu tuyến logistic cho hàng hóa

- hỗ trợ vốn dựa trên điểm tín nhiệm

(v) Bảo mật dữ liệu.

Trước mắt, Ban đề xuất thí điểm với chương trình OCOP - Mỗi xã một sản phẩm. Hiện có hơn 13.000 sản phẩm và khoảng 6.800 chủ thể tham gia. Lộ trình gồm việc đề xuất lên cấp có thẩm quyền đề án xây dựng nền tảng xúc tiến thương mại nông nghiệp quốc gia. Sau đó, thí điểm OCOP, tích hợp dữ liệu với tem truy xuất nguồn gốc blockchain từ nền tảng chuỗi khối quốc gia, công bố dashboard quốc gia, thử nghiệm xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp và chuẩn hóa bảo mật. Từ năm 2026 mở rộng sang 13 ngành nông sản chủ lực”.

 

Ông Nguyễn Đức Long - Đại diện cho ông Trần Minh Sơn - Phó Chủ tịch, UVBCH, Trưởng Ban Dữ liệu Du lịch Hiệp hội, Giám đốc Chuyển đổi số Sun Group chia sẻ:

“Trong 6 tháng qua, Ban Dữ liệu Du lịch đã phối hợp khẩn trương cùng Hiệp hội để triển khai nền tảng Visit Vietnam và Nền tảng Dữ liệu Du lịch Quốc gia. Chỉ trong tháng 8, chương trình đã được phê duyệt và nhanh chóng tổ chức hội thảo tại Hạ Long với sự tham gia của nhiều ban chuyên môn, cùng các đối tác quốc tế như Mastercard, Visa và các doanh nghiệp du lịch hàng đầu.

Ban đặt mục tiêu đến cuối tháng 10 ra mắt phiên bản đầu tiên của sản phẩm. Kiến trúc dữ liệu của du lịch hiện nay gần như đồng bộ với Khung Kiến trúc Dữ liệu Quốc gia 4 lớp, giúp chuẩn hóa và tăng tốc triển khai. Vì vậy, đầu tháng 11, chúng tôi đề xuất tổ chức lễ kick-off cho sản phẩm đầu tiên của Visit Vietnam.

Dữ liệu du lịch không chỉ là một mảng riêng lẻ, mà là “mạch m.á.u” kết nối nhiều ngành: bảo hiểm, logistics, vận tải, hàng không, bất động sản nghĩ dưỡng, tài chính – ngân hàng. Chúng tôi mong muốn mở rộng hợp tác liên ban để xây dựng nền tảng thực sự phục vụ người dùng, đồng thời tạo giá trị kinh tế rõ rệt. Đặc biệt, hướng tới sự kiện APEC 2027 tại Việt Nam và Phú Quốc, Ban Dữ liệu Du lịch cam kết đưa ra các ứng dụng thiết thực, vừa phục vụ quốc gia, vừa mang lại lợi ích tài chính bền vững cho Hiệp hội”.

 

Ông Phó Đức Kiên - Trưởng Ban Hạ tầng Dữ liệu, có những chia sẻ:

“Hiện nay, nhiều tổ chức tại Việt Nam vẫn chưa có phương thức rõ ràng trong chuyển đổi số, thu thập và xây dựng cơ sở dữ liệu hay ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Dù có một số đơn vị thành công, đa phần vẫn chưa xác định được vị thế và lộ trình phát triển, dẫn đến tình trạng thụ động – chỉ phản ứng khi có quy định từ cơ quan quản lý, thay vì chủ động hoạch định chiến lược.

Trên thế giới, lĩnh vực dữ liệu – đặc biệt là hạ tầng dữ liệu – đã có các khung đánh giá mức độ trưởng thành (maturity level) giúp tổ chức định vị hiện trạng, xác định khoảng cách với mục tiêu và xây dựng sáng kiến ưu tiên để khắc phục, từng bước nâng cao mức độ trưởng thành để hướng tới mục tiêu đã đặt ra.

Với kinh nghiệm triển khai thực tế tại Tập đoàn CMC và tư vấn cho các doanh nghiệp lớn, Ban Hạ tầng Dữ liệu sẵn sàng cùng Hiệp hội xây dựng khung đánh giá và bộ chỉ tiêu chuẩn về mức độ trưởng thành hạ tầng dữ liệu. Đây sẽ là công cụ hướng dẫn, không mang tính áp đặt, giúp doanh nghiệp và tổ chức tự xác định mục tiêu, lộ trình phát triển phù hợp.

Chúng tôi đề xuất: trong ba tháng tới, Ban Hạ tầng Dữ liệu phối hợp cùng các ban chuyên môn và đối tác lớn hoàn thiện sản phẩm hướng dẫn đánh giá, với mục tiêu đưa vào áp dụng rộng rãi ngay.

 

Ông Nguyễn Trung Kiên – Đại diện Ban Dữ liệu Giáo dục

“Trong hai tháng qua, Ban Giáo dục phối hợp với Tập đoàn Nguyễn Hoàng tổ chức hai khóa thí điểm ‘Bình dân học vụ dữ liệu’ tại xã Nghĩa Trụ (Hưng Yên) và xã Yên Bài (Hà Nội). Chúng tôi kết nối được các chuyên gia uy tín – trong đó có hai chuyên gia từng làm việc tại NASA và các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ – giảng dạy cho đội ngũ giáo viên, công chức địa phương. Kết quả khảo sát ẩn danh cho thấy gần 100% học viên đánh giá cao chất lượng đào tạo và tính cấp thiết của chương trình.

Từ thực tiễn đó, Ban Dữ liệu Giáo dục xin kiến nghị ba điểm:

1. Mở rộng mạng lưới đào tạo: Hiệp hội có hơn 30 ban chuyên môn, mỗi ban đều có thể phát triển chương trình đào tạo đặc thù, tạo nên hệ thống bồi dưỡng mang thương hiệu Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia – cách quảng bá tốt nhất tới người dân, công chức và doanh nghiệp.

2. Thành lập Trung tâm Đào tạo Nguồn nhân lực Dữ liệu: Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng và nhân rộng các chương trình đào tạo, đáp ứng nhu cầu cấp thiết về nhân lực dữ liệu.

3. Xây dựng Đề án Phát triển Nguồn nhân lực Dữ liệu Quốc gia: Cần một đề án mang tầm quốc gia, do Trung tâm Dữ liệu Quốc gia chủ trì, có lộ trình bài bản, phát triển bền vững nguồn nhân lực phục vụ quản trị, vận hành và khai thác dữ liệu trong các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp. Đây là bước đi chiến lược cho tương lai.”