Khung pháp lý toàn diện về dữ liệu để vận hành quốc gia

02/07/2025

Ngày 1/7/2025 được xem là dấu mốc lịch sử khi hệ thống hành chính quốc gia được tái cấu trúc toàn diện theo mô hình tinh gọn, hiệu lực. Song hành cùng tiến trình tổ chức lại bộ máy, cùng thời điểm này, Luật Dữ liệu chính thức có hiệu lực cùng lúc với 4 văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành do Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ ban hành đánh dấu lần đầu tiên Việt Nam có một bộ khung pháp lý toàn diện về dữ liệu.

Trung tâm Dữ liệu quốc gia (Bộ Công an) là đơn vị chủ trì tham mưu, báo cáo Lãnh đạo Bộ trình Chính phủ ban hành các văn bản gồm:

Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Dữ liệu: Làm rõ phạm vi áp dụng, trách nhiệm, quy trình tổ chức và phối hợp triển khai giữa các bộ, ngành, địa phương;

Nghị định về Quỹ Phát triển dữ liệu quốc gia: Tạo nguồn lực tài chính minh bạch, hiệu quả để hỗ trợ hạ tầng, nhân lực, đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ dữ liệu;

Khung pháp lý toàn diện về dữ liệu để vận hành quốc gia

Khung pháp lý toàn diện về dữ liệu để vận hành quốc gia

Nghị định quy định hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và sản phẩm dịch vụ về dữ liệu: Định hướng phát triển ngành công nghiệp dữ liệu như một lĩnh vực kinh tế mới;

Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục dữ liệu cốt lõi, dữ liệu quan trọng: Xác lập nền tảng cho công tác quản lý, bảo vệ, chia sẻ và khai thác dữ liệu mang tính sống còn.

Sự đồng bộ và kịp thời của 4 văn bản này không chỉ đảm bảo Luật Dữ liệu đi vào cuộc sống một cách hiệu quả, mà còn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cả nước tái cơ cấu đơn vị hành chính. Khi các địa phương sáp nhập, dữ liệu dân cư, đất đai, tài chính, y tế, giáo dục, an sinh... cần được chuẩn hóa, kết nối và chia sẻ. Nếu thiếu hành lang pháp lý, hệ thống sẽ khó có thể vận hành nhuần nhuyễn, thậm chí gây gián đoạn dịch vụ công và bất ổn xã hội.

Việc có đầy đủ cơ sở pháp lý ngay từ ngày đầu triển khai giúp các bộ, ngành, địa phương không còn phải vừa làm vừa đợi hướng dẫn, mà có thể lập tức tổ chức thực hiện, đảm bảo sự liền mạch, nhất quán trong quản lý và khai thác dữ liệu. Đồng thời, các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân cũng được tiếp cận rõ ràng về quyền, nghĩa vụ, cơ chế hỗ trợ và môi trường pháp lý an toàn khi tham gia vào hệ sinh thái dữ liệu quốc gia.

Có thể nói, lần đầu tiên Việt Nam có một bộ công cụ pháp lý đồng bộ cho dữ liệu, vừa kịp thời, vừa đúng thời điểm. Đây là bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn của Chính phủ, đồng thời khẳng định vai trò trung tâm của dữ liệu trong hành trình kiến tạo quốc gia số, chính phủ số và kinh tế số của đất nước.